Adet düzensizlikleri üreme çağındaki kadınların % 10-30'unu ve perimenopozal kadınların %50'sini etkilemektedir. Adet düzensizliklerinin belirli tanımlamaları vardır. Normal adet döngüsü 28 günde bir gerçekleşir. 35 günden uzun süren sikluslar ve 21 günden kısa süren sikluslar anormal olarak kabul edilir. Menoraji terimi, adet kanamasının 7 günden uzun sürmesi veya 80 ml üzerinde kayıp olmasını tanımlar. Metroraji terimi de ara kanamayı tarif etmek için kullanılır.
Bu tanımların dışında başka bir düzensiz kanama şekli de postkoital kanama denilen cinsel ilişki sonrası kanamadır. Cinsel ilişki sonrası kanamaların altında yatan sebepler genellikle iyi huyludur. Genellikle rahim ağzında oluşan enfeksiyonlar, polip, eversiyon cinsel ilişki sonrası kanamaya yol açar. Bunların dışında rahim ağzı kanseri ve öncü lezyonlarında da kanama görülebilir. Bu nedenle cinsel ilişki sonrası kanaması olan bir hasta ayrıntılı bir şekilde muayene edilmeli, smear testi ve gerekliyse kolposkopi eşliğinde biyopsi alınmalıdır.
Yapısal Anomaliler, adet düzensizliğinin en sık nedenleridir. Bunlar içinde en sık görülen sebep Miyoma Uteridir. Diğer yapısal anomaliler arasında adenomiyozis, hipertrofik miyometrium, konjenital anomaliler, damar bozuklukları, endometrial polip ve endoservikal polipler vardır.
Dış kaynaklı sebepler de adet düzensizliklerine yol açabilir. Bunlar içerisinde sık karşılaştığımız sebepler arasında rahim içi araç(RİA) kullanımı, doğum kontrol hapları, menopozlu hastalarda kullanılan hormon replasman tedavisi, meme kanseri tedavisinde kullanılan tamoksifen yer almaktadır. Rahim içi araçlara bağlı gelişen bozukluklarda NSAİ ilaçlar kullanılmaktadır. Tedaviye yanıt alınamayan hastalarda ince kanüllerle RİA çıkarılmadan biyopsi alınır ve patolojiye gönderilir. Doğum kontrol hapı kullanan hastalarda özellikle ilk aylarda adet düzensizliği olabilmektedir. Ancak genellikle 6 ay içerisinde normale döner.
Rahim ağzında ve endometrium tabakasında oluşan enfeksiyonlar adet düzensizliğine yol açabilir. Enfeksiyon tedavisi, anormal kanama şikâyetlerinin düzelmesini sağlamaktadır.
Kronik karaciğer ve böbrek hastalıkları, tiroid(guatr) hastalıkları ve kanama pıhtılaşma bozuklukları da adet düzensizliğine yol açabilir. Özellikle aşırı kanaması olan adolesanlarda(ergen) ve ameliyat düşünülen ancak kanamaya yol açacak herhangi bir patoloji saptanamayan hastalarda mutlaka pıhtılaşma testleri yapılmalıdır.
Anormal kanamada organik nedenler dışlandıktan sonra tanı disfonksiyonel uterin kanama(DUK) olmaktadır. DUK tedavisinde sık kullandığımız ilaçlar NSAİ, doğum kontrol hapları, progesteron içeren haplar, Hormonlu RİA(MİRENA), traneksemik asit, yüksek doz östrojen ve GnRH agonistleridir.
Adet düzensizliklerini değerlendirmede ilk seçenek transvaginal ultrasonografidir. USG ile rahimde olan birçok lezyon saptanabilir. Transvaginal usg eşliğinde yapılan SIS işlemi ile endometrial polipler ve miyomlar başarılı bir şekilde görülebilir. Histereskopi işlemi ile endometrial poliplerin ve miyomların kesin tanısı ve tedavisi sağlanmış olur. 35 yaş üstünde düzensiz kanaması olan her hastaya mutlaka endometrial biyopsi yapılmalı ve rahim kanseri dışlanmalıdır. Tedaviye cevap vermeyen hastalarda kesin tedavi Histerektomi(rahim çıkarılması) ile sağlanır.
Diğer tüm yazıları için buraya tıklayın!