Zatürre (pnömoni) akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Bakteriler başta olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı olarak meydana gelir.
BULAŞMA
Bazı zatürre türlerinde hasta kişiden sağlam kişilere doğrudan bulaşma riski vardır. Ama, hastalık çoğunlukla hastanın kendi ağız,boğaz veya sindirim kanalındaki mikropların akciğere ulaşmasıyla meydana gelir. Normalde hastalığ a yol açmayan bu mikroplar, vücut savunması zayıf düşümüş kişilerde zatürre oluşturur.
Zatürreye zemin hazırlayan grip ve benzeri viral enfeksiyonlar çok bulaşıcıdır. Hapşırık,öksürük ve hastanın kullandığı eşyalarla diğer kişilere geçebilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Bir kişinin zatürreye yakalanmasını kolaylaştıran çeşitli risk faktörleri vardır. Erişkinlerde ileri yaş, kronik süregen hastalıklar ( akciğer,kalp,karaciğer,böbrek hastalıkları,şeker, nörolojik hastalıklar), bağışıklık sistemi hastalıkları (AIDS, kan ve lenf bezi kanserleri), sigara ve alkol kullanımı zatürreye zemin hazırlar. Çocuklarda erken doğum,anne sütü ile yeterli beslenmeme, düşük sosyoekonomik düzey, kalabalık yaşam koşulları, doğumsal kalp ve akciğer hastalığı,şeker hastalığı, başta sigara olmak üzere hava kirliliği, yetersiz aşılanma,kış mevsimi zatürre gelişimini kolaylaştırır.
ZATÜRRE BELİRTİLERİ
Bazı zatürre türleri üşüme-titreme,39-40 dereceye varan ateş,öksürük,sarı-yeşil balgam çıkarma ve yan ağrısıyla ani olarak ortaya çıkar. Bazılarında ise sinsi bir başlangıç vardır. Birkaç gün devam eden halsizlik, eklem ve kas ağrıları,kuru öksürük,ateş,bulantı,kusma ve baş ağrısı gibi belirtiler görülebilir.
Çocuklarda hızlı soluma,ateş,karın ağrısı ve kusma şikayeti olabilir.
ZATÜRRE TEŞHİSİ
Zatürre ihmal edilmemesi gereken bir hastalıktır. Erken teşhisle ölümler azalır. Zatürre teşhisi genellikle muayene ve akciğer röntgenindeki bulgularla konulur. Gerekli durumlarda kan ve balgam tahlilleri yapılabilir.
ZATÜRRE TEDAVİSİ
Birçok zatürreli hasta evde tedavi edilebilir. Ağır olguların,yaşlı hastaların ve oksijen ve yoğun bakım desteği gerektiren hastaların hastaneye yatması gerekir. Tedaviye erken başlanıldığında sonuçlar yüz güldürücüdür. Ancak, teşhis ve tedavisi gecikmiş,ağır zatürre olgularında ölüm oranı yüksektir.
ZATÜRREDEN KORUNMA
Öncelikle zatürreyi kolaylaştıran olumsuz faktörler düzeltilmelidir. Bu amaçla kronik hastalıkların uygun takip ve tedavisi,stresten kaçınma,dengeli beslenme ve yaşanılan ortamın hijyeninin sağlanması,alkol,tütün ve ilaç bağımlılığının kontrolü ve ağız ve mide içeriğinin solunum yollarına kaçmasına yol açan risk faktörlerinin azaltılması gerekir.
Yüksek riskli kişilerin pnömokok ve yıllık grip aşılarının yaptırılması önerilmektedir.
Zatürreye yol açan ya da kolaylaştırıcı olan grip salgınlarında kalabalıkla temasın azaltılması, ellerin sık yıkanması, kişilerle uzaktan selamlaşma,maske kullanılması ve yüksek riskli kişilere grip bulaştırabilecek kişilerin aşılanması korunma için önerilen hususlardan bazılarıdır.
Ytereli beslenememe, kızamık,boğmaca,tüberküloz aşılarının yapılmaması çocuklarda zatürre sıklığını artırmaktadır. Çocuklarda zatürre nedenleri arasında sık rastlanılan Haemophilus influenza'ya karşı geliştirilen aşının yaptırılması önemlidir. Sigara maruziyeti çocuklarda zatürre sıklığını,hastaneye yatış ve ölümü artırmaktadır.
 

Diğer tüm yazıları için buraya tıklayın!