Soğuk kış günlerinin aranan şifa kaynağı tırşik(eşitme)çorbası , soğuk algınlığı ve grip hastalığının en önemli ilacı olarak biliniyor.
Leçelik arazide pancar toplayan yıllardır çobanlık yapan Haydarlar Köyü’nden Faik Demir Pancarın tazesini hayvanların dahi yemediğini belirterek, zehiri geleneksel mutfakta şifaya dönüştürüyoruz dedi..
Yörede deli pancar olarak ta anılan ve doğal hali zehirli olan bu bitki çeşidi;
Geleneksel mutfakta şifaya dönüşüyor. Tazesini hayvanların bile yemediği ve en ufak bir parçasın ağza alınması durumunda insanı zehirlediği deli pancar, pişirildiğinde hastalıklara karşı birinci derece de antibiyotik özelliği gösteriyor.
Kış aylarında çalılıklarda ve leçelik alanda kayaların içersinde yetişen bu bitki yöre halkı tarafından çok seviliyor.
Köylüler tarafından toplanarak ve pazarlardan satın alınarak eve getirilen uzun bir işlemden sonra mutfakların baş köşesinde yerini alıyor.
Tazesi acı ve zehirli olan deli pancarın pişirildiğinde ekşimsi tadına dönüşmesine tırşik yada ekşitme adı veriliyor.
Haydarlar Köyü’nden Emine Dağlar zehirli olan pancarın şifaya dönüşmesini şu şekilde tarif ediyor.
PANCARI İTİNA İLE TOPLAMAK GEREKİR.
Pancarı itina ile toplamak gerekir.Köküne yakın dip kısmından sıkıca tutarak yukarıya doğru çekerek topraktan çıkartırız.Kıvırarak ve üst kısmından tutarak çıkardığımız takdirde kat kat olan pancar dağılır ve özelliğini kaybeder.
Leçelik alanda, kayalıkların arasından ve çalıların içerisinden topladığımız pancarları top top ederek çuvallara yada çarşafın içerisine iskif ederiz.Eve getirdiğimiz pancarı demet demet yaparak ekmek tahtasının üzerinde keskin bir bıçakla ince ince kıyarız.Doğradığımız bu pancarı güzelce yıkayıp kazanın içerisine koyarız.
YOĞURT MAYALAYIP HAVA ALAMYACAK ŞEKİLDE İYİCE BASTIRIRIZ
Pancarın mayalanması için içerisine göz kararı yoğurt ve ekşitme suyu katarak bir kaşıkla iyice karıştırırız.Üzerine hava almayacak şekilde un dökerek,güzelce düzleriz.kazanın kapağını kapatarak üzerini battaniye v.b örtü ile örterek sıcak bir yerde bastırığa koyarız.
Bastırdığımız pancarı sabahleyin geniş bir kazanda uzun bir süre kaynatarak pişiririz.Pişirdiğimiz pancarı geniş tencerelere koyarak soğumasını bekleriz.”dedi.
Soğuk olarak içilen, hastalıklara karşı antibiyotik etkisinin yanında iştah açıcı ve insanın içini temizleme özelliğine sahip olan ekşitme çorbası; kış mevsimi boyunca Hassa mutfağını süslemeye devam ediyor.
